درمان بیماری‌های شبکیه

اشتراک گذاری

کپی!

https://drhasanshahidi.com/%d8%af%d8%b1%d9%85%d8%a7%d9%86-%d8%a8%db%8c%d9%85%d8%a7%d8%b1%db%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%b4%d8%a8%da%a9%db%8c%d9%87/

درمان بیماری‌های شبکیه

مقدمه

شبکیه یکی از مهم‌ترین قسمت‌های چشم است که نقش کلیدی در بینایی ایفا می‌کند. بیماری‌های شبکیه می‌توانند تأثیر مخربی بر بینایی بگذارند و در صورت عدم درمان، حتی منجر به نابینایی شوند. دو مورد از شایع‌ترین بیماری‌های شبکیه عبارت‌اند از:
• تخریب ماکولا (AMD): بیماری‌ای که مرکز شبکیه (ماکولا) را تحت تأثیر قرار داده و بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود.
• رتینوپاتی دیابتی: یکی از عوارض دیابت که باعث آسیب به رگ‌های خونی شبکیه می‌شود و می‌تواند منجر به کاهش بینایی و حتی نابینایی شود.

در این مقاله، به بررسی علائم، علل و روش‌های درمانی این دو بیماری مهم شبکیه خواهیم پرداخت.

۱. تخریب ماکولا (AMD) و روش‌های درمان آن

🔹 تخریب ماکولا چیست؟

تخریب ماکولا وابسته به سن (Age-Related Macular Degeneration – AMD) یک بیماری شبکیه‌ای است که بر ماکولا (قسمت مرکزی شبکیه که مسئول دید دقیق و واضح است) تأثیر می‌گذارد. این بیماری معمولاً در افراد بالای ۵۰ سال رخ داده و به دو نوع تقسیم می‌شود:
1. تخریب ماکولا خشک (Dry AMD): شایع‌ترین نوع این بیماری که به‌تدریج باعث نازک شدن ماکولا و تجمع مواد زائد (دروسن) در زیر آن می‌شود.
2. تخریب ماکولا مرطوب (Wet AMD): نوع شدیدتر که در آن، رگ‌های خونی غیرطبیعی در زیر ماکولا رشد کرده و باعث خونریزی و نشت مایع می‌شوند.

🔹 علائم تخریب ماکولا

✅ کاهش تدریجی دید مرکزی
✅ تاری دید و مشکل در خواندن یا تشخیص چهره‌ها
✅ دید موج‌دار یا کج شدن خطوط مستقیم
✅ نیاز به نور بیشتر هنگام مطالعه
✅ ظهور یک نقطه تاریک در مرکز میدان دید

🔹 علل و عوامل خطر تخریب ماکولا

🔸 افزایش سن (بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال)
🔸 سابقه خانوادگی AMD
🔸 سیگار کشیدن
🔸 فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی
🔸 چاقی و رژیم غذایی نامناسب (کمبود ویتامین‌های A، C، E و روی)
🔸 قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور آبی و اشعه ماورای بنفش (UV)

🔹 روش‌های درمان تخریب ماکولا

۱. درمان تخریب ماکولا خشک (Dry AMD)

⏺️ مکمل‌های تغذیه‌ای: مصرف ویتامین‌های C، E، روی، مس، لوتئین و زآگزانتین می‌تواند پیشرفت بیماری را کند کند.
⏺️ رژیم غذایی سالم: مصرف ماهی‌های چرب، سبزیجات برگ سبز و آجیل به حفظ سلامت شبکیه کمک می‌کند.
⏺️ عدم مصرف دخانیات: ترک سیگار خطر پیشرفت بیماری را کاهش می‌دهد.

۲. درمان تخریب ماکولا مرطوب (Wet AMD)

⏺️ تزریق داخل چشمی داروهای ضد VEGF (ضد رشد رگ‌های خونی غیرطبیعی):
• آواستین (Bevacizumab)
• ایلیا (Aflibercept)
• لوسنتیس (Ranibizumab)
⏺️ درمان لیزر (Photodynamic Therapy – PDT): لیزر مخصوصی برای بستن رگ‌های خونی غیرطبیعی استفاده می‌شود.
⏺️ جراحی شبکیه در موارد شدید: در صورت خونریزی شدید، جراحی لازم است.

۲. رتینوپاتی دیابتی و روش‌های درمان آن

🔹 رتینوپاتی دیابتی چیست؟

رتینوپاتی دیابتی یکی از عوارض دیابت نوع ۱ و نوع ۲ است که به دلیل آسیب به رگ‌های خونی شبکیه رخ می‌دهد. این بیماری می‌تواند در مراحل پیشرفته باعث نابینایی شود.

🔹 مراحل رتینوپاتی دیابتی

1️⃣ رتینوپاتی غیرپرولیفراتیو (NPDR): مرحله اولیه که رگ‌های خونی کوچک نشت کرده و باعث تورم شبکیه می‌شوند.
2️⃣ رتینوپاتی پرولیفراتیو (PDR): مرحله پیشرفته که در آن، رگ‌های خونی غیرطبیعی جدید در شبکیه رشد کرده و ممکن است باعث خونریزی و جداشدگی شبکیه شوند.

🔹 علائم رتینوپاتی دیابتی

✅ تاری دید و دیدن لکه‌های سیاه (شناورهای چشمی)
✅ کاهش تدریجی بینایی
✅ مشکل در دیدن رنگ‌ها
✅ دید موج‌دار یا کج شدن خطوط
✅ خونریزی داخل زجاجیه و کاهش ناگهانی دید در مراحل پیشرفته

🔹 عوامل خطر رتینوپاتی دیابتی

🔸 دیابت کنترل‌نشده
🔸 فشار خون بالا
🔸 کلسترول بالا
🔸 بارداری (دیابت بارداری)
🔸 طول مدت دیابت (بیش از ۱۰ سال)

🔹 روش‌های درمان رتینوپاتی دیابتی

۱. کنترل دیابت و پیشگیری از پیشرفت بیماری

🔹 کنترل سطح قند خون (HbA1c کمتر از ۷٪)
🔹 کنترل فشار خون و کلسترول
🔹 ورزش منظم و رژیم غذایی سالم

۲. درمان‌های پزشکی رتینوپاتی دیابتی

⏺️ تزریق داخل چشمی داروهای ضد VEGF:
• آواستین، ایلیا و لوسنتیس برای کاهش رشد رگ‌های خونی غیرطبیعی
⏺️ لیزر شبکیه (Panretinal Photocoagulation – PRP):
• لیزر برای بستن رگ‌های خونی آسیب‌دیده و جلوگیری از خونریزی
⏺️ جراحی ویترکتومی:
• در موارد خونریزی شدید داخل زجاجیه، جراحی ویترکتومی برای تخلیه خون و جلوگیری از جداشدگی شبکیه انجام می‌شود.

مراقبت‌های پس از درمان بیماری‌های شبکیه

✅ معاینات منظم چشم‌پزشکی (سالانه یا هر ۶ ماه یک‌بار برای بیماران دیابتی)
✅ کنترل دقیق قند خون و فشار خون
✅ استفاده از عینک آفتابی برای محافظت از شبکیه در برابر نور آبی و اشعه UV
✅ پرهیز از سیگار و مصرف غذاهای سالم و مغذی

سوالات متداول درباره درمان بیماری‌های شبکیه

۱.آیا تخریب ماکولا قابل درمان است؟

🔹 نوع خشک: خیر، اما با تغذیه سالم و مکمل‌های مخصوص می‌توان پیشرفت بیماری را کند کرد.
🔹 نوع مرطوب: بله، با تزریق داروهای ضد VEGF و لیزر درمانی می‌توان بیماری را کنترل کرد.

۲. آیا رتینوپاتی دیابتی قابل پیشگیری است؟

🔹 بله، با کنترل قند خون، فشار خون، چربی خون و رژیم غذایی مناسب می‌توان از بروز و پیشرفت آن جلوگیری کرد.

۳. آیا تزریق داروهای چشمی دردناک است؟

🔹 خیر، این تزریقات تحت بی‌حسی موضعی انجام شده و بیمار فقط کمی احساس فشار خواهد داشت.

نتیجه‌گیری

🔹 تخریب ماکولا و رتینوپاتی دیابتی از بیماری‌های شایع شبکیه هستند که می‌توانند باعث کاهش بینایی شوند.
🔹 تشخیص زودهنگام و درمان مناسب (مانند تزریق داروهای ضد VEGF، لیزر و جراحی شبکیه) می‌تواند از پیشرفت این بیماری‌ها جلوگیری کند.

🔹 اگر دچار تاری دید، کاهش دید مرکزی، یا دیدن لکه‌های سیاه هستید، حتماً به چشم‌پزشک مراجعه کنید.

اشتراک گذاری مقاله

وبلاگ آموزشی

بیماریهای پلک و کاسه چشم
5 دقیقه

بیماریهای پلک و کاسه چشم

  بیماری‌های پلک و کاسه چشم (اربیت)  مقدمه چشم یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین اعضای بدن است که برای عملکرد صحیح خود به محافظت کامل نیاز دارد. پلک و کاسه چشم (اربیت) نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت چشم دارند و هرگونه اختلال یا بیماری در این نواحی می‌تواند باعث مشکلات جدی در بینایی و […]
بیماریهای انحراف چشم(استرابیسم)
5 دقیقه

بیماریهای انحراف چشم(استرابیسم)

  انحراف چشم (استرابیسم) مقدمه انحراف چشم (استرابیسم) یکی از مشکلات شایع چشمی است که در آن چشم‌ها هم‌راستا نبوده و هرکدام در جهتی متفاوت حرکت می‌کنند. این مشکل می‌تواند در کودکان و بزرگسالان رخ دهد و در صورت عدم درمان، منجر به تنبلی چشم (آمبلیوپی) یا دوبینی شود. در این مقاله، به بررسی انواع […]
بیماری‌های چشم کودکان
5 دقیقه

بیماری‌های چشم کودکان

  بیماری‌های چشم کودکان مقدمه چشم‌ها از مهم‌ترین اعضای بدن هستند که از دوران نوزادی نقش حیاتی در رشد و یادگیری کودک دارند. هرگونه اختلال یا بیماری چشمی در کودکان می‌تواند بر رشد بینایی و عملکرد تحصیلی آن‌ها تأثیر بگذارد. برخی از بیماری‌های چشمی در کودکان مادرزادی هستند، درحالی‌که برخی دیگر در سنین بالاتر ظاهر […]
بیماری‌های قرنیه و ملتحمه
4 دقیقه

بیماری‌های قرنیه و ملتحمه

  بیماری‌های قرنیه و ملتحمه مقدمه قرنیه و ملتحمه از مهم‌ترین قسمت‌های چشم هستند که وظیفه محافظت از چشم و ایجاد دید واضح را بر عهده دارند. قرنیه لایه‌ای شفاف در جلوی چشم است که نور را به داخل هدایت می‌کند، درحالی‌که ملتحمه غشای نازکی است که سطح داخلی پلک‌ها و بخش سفید چشم را […]
بیماری‌های شبکیه
4 دقیقه

بیماری‌های شبکیه

  بیماری‌های شبکیه مقدمه شبکیه (Retina) یک لایه نازک از سلول‌های عصبی در پشت چشم است که نور را دریافت کرده و به سیگنال‌های عصبی تبدیل می‌کند. این سیگنال‌ها سپس از طریق عصب بینایی به مغز ارسال شده و به‌عنوان تصویر پردازش می‌شوند. بیماری‌های شبکیه می‌توانند باعث کاهش بینایی و حتی نابینایی شوند. برخی از […]
عمل لازک (LASEK)
4 دقیقه

عمل لازک (LASEK)

  عمل لازک (LASEK) مقدمه عمل لازک (LASEK – Laser Epithelial Keratomileusis) یکی از روش‌های اصلاح عیوب انکساری چشم است که برای کاهش یا حذف نیاز به عینک و لنزهای تماسی استفاده می‌شود. این جراحی با استفاده از لیزر اگزایمر، انحنای قرنیه را تغییر می‌دهد تا نور به‌درستی روی شبکیه متمرکز شود. لازک ترکیبی از […]

دیدگاه شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

امتیاز شما

چقدر این پست مفید بود؟

با کلیک روی ستاره ها به این نوشته امتیاز دهید

امتیاز میانگین 0 / 5. تعداد امتیازات: 0

هنوز امتیازی ثبت نشده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.